Hozirda jinsi shimlarning yashil, sariq, oq ranglari mavjud. Lekin klassik ko’k rang o’zgarmasdir. Dunyodagi eng mashhur shim qayerda paydo bo’lganini bilasizmi va nima uchun bunday ko’rinishga ega?
Jinsi shimlar qanday paydo bo’ldi?
Jinsi shimlar tikilgan mato, XV asrda o’rganilgan, ammo bu kiyimni ommaviy tarqatish XIX asrning oxirlarida boshlangan. O’sha vaqtda jinsi shimlar ishchilar uchun edi. Belgiyadan Amerikaga kelgan Levi Strauss uni o’ylab topgan. U oltin qazuvchilar uchun chodir tikish bilan shug’ullanar edi.
Bir kuni ishchilar ularning shimlari bir haftada yirtilib ketayotgani haqida shikoyat qilishadi. Keyin u chodirlarga ishlatadigan matolardan kiyim tikishga qaror qiladi. Shundan so’ng, muvaffaqiyat eshiklari ochiladi va bu mo’jizaviy shimlarning yangiliklari butun Amerika bo’ylab tarqaladi.
Bugungi kunda Straussning nomi dunyodagi eng mashhur “Levi’s” jinsi shimlariga qo’yilgan.
Nima uchun jinsi shimlar bunday nomlangan?
XIX asr oxirida jinsi matolari Genoa dan olib kelinar edi. Ingliz tilida Genoa bo’ladi, ammo amerikaliklar bu so’zni o’zlariga o’xshatib, Genes singari eshitishar edi. Shunday qilib, hamma “jinsi” ga o’rganishdi. Shunday qilib, mato shunday nomlana boshlandi, shundan keyin shimlar ham shunday nomlana boshlandi.
Nega jinsi shimlari ko’k rangga aylangan?
100 yillik jinsi shimlar ham ko’k rangda bo’lgan. Biroq, dastlab ular ikkita rangda, ko’k va jigarrang ranglarda qilingan.
Indigo maxsus bo’yog’i shimlarga moviy rangni berdi. O’sha vaqtlarda u juda arzon turgan, shuning uchun uni ishlatish foydali edi. Indigo bir xususiyatga ega edi: mazkur bo’yoq faqat iplarni bo’yagan. Jinsi shim har bir yuvishdan so’ng yumshab, asta-sekin tananing shakliga to’g’ri kelar edi. Jigarrang bo’yoq bunday ta’sir ko’rsatmadi – kiyimlar qattiq bo’lib qoldi va shuning uchun iste’molchilarga kamroq yoqar edi.
Natijada, jigarrang jinsi deyarli tikishdan to’xtatildi va ko’k rang asosiy bo’ldi.
Nima uchun jinsi shimlar bu kabi ko’rinadi?
100 yildan beri jinsi shimlar uncha o’zgarmagan. Ularning ko’rinishiga biz oltin ishlab chiqaruvchilarga va ishchilarga yaratilgani uchun minnatdor bo’lishimiz kerak.
Jinsi shimlar baquvvat bo’lish uchun qalin qilinar edi. Asboblar uchun oldida va orqada cho’ntaklar yaratildi. Kichkina cho’ntak esa cho’ntak soatlar uchun yaratilgan. Chunki XIX asrning oxirida ular aholi orasida juda mashhur bo’lgan.
