Chuqurroq ma’noga ega bo’lgan 6 ta matn parchalari

Ma’lum bo’lishicha, hatto o’ta xayolparast aforizmlar ham haqiqiy hayotdagi psixologik tushunchalarga murojaat qilishlari mumkin.

1. Vaqt davolamaydi, faqat fikrlarni o’zgartiradi.

Hatto eng o’tkir og’riq ham vaqt o’tishi bilan kamayadi. Buning sababi shundaki, biz butun hayotimiz davomida o’qiymiz, yangi narsalarni o’rganamiz, tajriba orttiramiz va rivojlanamiz. Yangi ma’lumotlar tufayli voqealar miyamiz tomonidan qayta baholanadi va biz ularni boshqacha ko’ra boshlaymiz.

Ammo shunday vaziyatlar borki, biz ularga boshqacha nazar bilan qaraymiz, yangi ma’lumot ololmay, ularga yopishib qolamiz. Bunday muammoda kognitiv psixologlar yordamga keladilar. Mutaxassislar o’zingizga savol berish va yangi ma’lumotlarni olishga yordam berishadi. Shu tariqa odam ong tuzog‘idan xalos bo‘ladi, voqealarni boshqa tomondan ko‘ra oladi, o‘z munosabatini, his-tuyg‘ularini ob’yektiv baholaydi.

2. Dunyodagi eng qulay joy – bu sevgan insonning quchog’idadir.

Har qanday quchoqlar muhim: teginish boshqa odam bilan aloqa o’rnatishga va o’zini xavfsiz his qilishga yordam beradi. Buning ilmiy izohi ham bor. Ruhiy holat nafaqat miyaga, balki tanaga ham ta’sir qiladi. Ba’zi mushak guruhlari stressga javob beradi va u bilan yashashingizga yordam beradi. Biz buni bolalikda ham intuitiv ravishda o’rganamiz, masalan, hatto fotosuratda ham, odam yig’layotganini uning yuz ifodalari va holatiga qarab aniqlaymiz.

Agar salbiy vaziyatni oqilona dalillar yoki his-tuyg’ular chiqazish yordamida hal qilishning iloji bo’lmasa, u tana darajasida qoladi – mushaklarning kuchlanishi paydo bo’ladi. Agar siz bu his-tuyg’ular bilan ishlamasangiz, mushaklarda og’riq paydo bo’lishi mumkin. Keyin ular bloklarga aylanadi. Ular insonni himoya qilish uchun bu his-tuyg’ularni «muzlatadilar». Bunday holatlar bilan tanaga yo’naltirilgan terapevtlar ishlaydi.

Tanaga yo’naltirilgan terapiyada quchoqlash deb ataladigan usul mavjud. Uning yordami bilan siz xavfsizlik tuyg’usiga ega bo’lishingiz, terapevt bilan aloqa o’rnatishingiz, bu bloklar qayerdaligini his qilishingiz mumkin.

Shunday qilib, muammolar nima bilan bog’liqligi aniq bo’ladi va ular bilan kurashish mumkin bo’ladi. Mushak bloklari mashqlar va nuqtalarga bosim yordamida hal qilish mumkin bo’ladi.

3. Bolalarni tarbiyalamang, ular baribir sizga o’xshaydilar. o’zingizni tarbiyalang.

Ushbu ingliz maqolida nafaqat bola sigaret chekishi uchun jazolamaslik kerak. Uning fikri ancha keng. Chaqaloq «toza varaq» kabi tug’iladi va keyin atrofidagi dunyoni, ayniqsa uning oilasini o’rganish orqali yashashni o’rganadi. Bixeviorizm bunga asoslanadi – psixologik tushuncha, uning mohiyati shundaki, insonning barcha xatti-harakatlari uning tashqi muhitga munosabati va ajdodlar tajribasi bilan shartlanadi.

Inson murakkab mavjudot, shuning uchun psixologiyani bixeviorizmga qisqartirish mumkin emas edi. Ammo bu yo’nalish tufayli psixolog odamga fobiya va yomon odatlardan xalos bo’lishga yordam beradi.

4. Hayotda to’g’ri tanlov yo’q – faqat qilingan tanlov va uning oqibatlari bor

Bu bahona kabi tuyulishi mumkin. Ammo bu falsafaning muhim bo’limining asosidir. Ekzistensialist faylasuflarning fikricha, koinot odamlar uchun shunchalik tushunarsizki, bizning ongimiz tanlovning to’g’riligini baholay olmaydi. Shu bilan birga, odamlar doimo tanlov oldida turishga va buning uchun javobgarlikni o’z zimmalariga olishga mahkum.

Ekzistensialist psixologlar bu borada unchalik pessimistik emas. Ular uchun har bir insonning yo’li o’ziga xosdir, uning tajribasini boshqalarga ko’rsatib bo’lmaydi, shuning uchun nima to’g’ri va nima noto’g’ri ekanligini baholash mumkin emas. Ammo asosiysi, inson o’zi qilgan tanlovi uchun javobgar bo’lishi va agar jarayonda muammolar paydo bo’lsa, ularni hal qilishi kerakdir.

5. Qilgan ishingdan afsuslanma, qilmaganingdan afsuslan

Ko’pincha, bu shior bilan odamlar o’zlarining farovonligi uchun juda ziddiyatli narsalarni qilishadi, ammo bu foydali bo’lishi ham mumkin. Geshtalt-terapevtlarning ta’kidlashicha, qondirilmagan ehtiyojlar doimo miya va uning resurslari e’tiborini jalb qiladi. Siz xohlagan narsangizga erishguningizcha. Shunday qilib, agar harakat siz kutgan natijani bermasa ham, hech bo’lmaganda fikringizni tinchlantirdi.

6. Agar bolaligingizda velosipedingiz boʻlmagan boʻlsa, hozir esa sizda Bentley boʻlsa, baribir bolaligingizda velosipedingiz bo’lmagan.

Bu shafqatsiz tuyuladi, lekin bu yerda haqiqat bor – biz hammamiz bolalikdan kelganmiz. Bu psixoanaliz nazariyasining asosidir. Bu usul insonning ichki dunyosini va uning harakatlarining motivlarini tushunishga yordam beradi.

Psixoanaliz buzg’unchi munosabatlarni, shu jumladan bolalik davridagi munosabatlarni topishga yordam beradi va ular bilan shug’ullanadi, shunda ular hozirgi hayotga aralashishni to’xtatadi. Agar Geshtalt-terapevt Bentley uchun ikki g’ildirakli do’st sotib olishni taklif qilsa, unda psixoanalist velosiped nima uchun juda muhim va u nimani anglatishini tushunishga yordam beradi. Ehtimol, muammo umuman bunda emas edi.