Bola — hayotdagi eng muhim qadamlardan biri. Lekin unga qaror qilish oson emas. Milliy loyiha «Oila» bilan hamkorlikda, barcha qiyinchiliklarni yengib, farzand dunyoga kelishi bilan hayotida yangi ma’no topgan oilalar hikoyalarini taqdim etamiz.
«Oilada jamoa bo‘lish va farzand tarbiyasini ikkimizga bo‘lishish muhim»
Kattaroq qizim tug‘ilganda biz turmush o‘rtog‘im bilan 5 yildan beri birgamiz. Shuning uchun farzandli bo‘lish qarori tabiiy edi. Bilardimki, ota-onalik katta mas’uliyat, lekin aynan shu meni ruhlantirardi: farzandga mehr berish, tarbiyalash va eng yaxshisini ulashish. Ko‘plab savollar paydo bo‘lardi, ularni asta-sekin hal qilardim: kitoblar o‘qirdim, tug‘ruqqa tayyorgarlik kurslariga borardim, yaqinlarimdan maslahat olardim. Bu esa ishonchni yanada kuchaytirardi.
Eng kutilmagani — bola qanday tezda dunyoqarashingni o‘zgartirishidir. Men qizlarimga o‘rgataman deb o‘ylardim, aslida esa ular menga sabr, mayda narsalardan xursand bo‘lish, hozirgi lahzada yashashni o‘rgatishardi. Oddiy narsalar — ilk tabassum, kulgi yoki qadam — menga beqiyos quvonch ulashardi.
Menda yangi odatlar paydo bo‘ldi: ishlarni oldindan rejalash, dam olish uchun vaqt ajratish. Shuningdek, ustuvorliklarni to‘g‘ri belgilasang, ko‘proq narsaga ulgurish mumkinligini angladim.
Turmush o‘rtog‘im bilan yanada yaqinlashdik. Endi biz nafaqat er-xotin, balki bir jamoamiz. Albatta, boshida yangi rollarga o‘rganishga to‘g‘ri keldi, lekin bu munosabatimizni mustahkamladi. Birga o‘tkazgan vaqtimizni ko‘proq qadrlaymiz — hatto kofe ustida qisqa suhbatlar ham qadrli bo‘lib qoldi.
Eng katta qiyinchilik esa buzilgan uyqu rejimi bo‘ldi. Kichkina qizim tunlari yaxshi uxlamasdi, oylar davomida uyqusizlikdan qiynaldim. Goho bu hech qachon tugamaydigandek tuyulardi: charchoq to‘planar, oddiy ishlar uchun kuch qolmasdi. Ammo yangi ritmga ko‘nikdim. Mehr va gormonlar haqiqatan ham mo‘jizalar qiladi!
Albatta, katta oila — katta xarajat. Shu sababli byudjetni sinchkovlik bilan rejalashtiramiz.
9 yil davomida dekret ta’tilida bo‘lganimdan keyin aniq ayta olaman: farzand tarbiyasi — oson emas. Agar farzandli bo‘lishni rejalashtirsangiz, qiyinchiliklarga tayyor bo‘ling. Lekin har bir oila bundan o‘tadi. Muhimi — sevgi, qo‘llab-quvvatlash va mayda lahzalarni qadrlash. Moliyaviy xavfsizlik yostig‘i ham zarur: kutilmagan vaziyatlarga kamida 3–6 oylik jamg‘arma bo‘lsa yaxshi. Eng yaxshi tayyorgarlik esa — sherigingiz bilan ochiq suhbat va yangi rolga birgalikda tayyor bo‘lishdir. Oilada jamoa bo‘lish va farzand tarbiyasini ikkala tomon ham zimmasiga olishi — hissiy charchashdan saqlaydi.
«Ishdagi qo‘llab-quvvatlash bo‘lmaganida menga ancha qiyin bo‘lardi»
Men farzand istardim va eng avvalo o‘zimga tayanishimni aniq bilardim. Ayniqsa, moliyaviy tomondan. Bolaga kiyimga anchagina xarajat ketadi, chunki ular juda tez ulg‘ayadi. Bunga qo‘shimcha ravishda bolalar xonasi, o‘yinchoqlar, oziq-ovqat va boshqa narsalar ham kerak bo‘ladi.
Davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlashdan faqat ona kapitalidan foydalandim, lekin uni qizim tug‘ilgandan besh yil o‘tgach ishlatdim. Bu vaqt ichida mablag‘ indeksatsiya qilindi, ammo baribir mos keladigan uy uchun ipoteka olishda o‘zimizning jamg‘armamizni ham qo‘shishga to‘g‘ri keldi.
Biz sezilarli imtiyoz va to‘lovlarga to‘g‘ri kelmadik, shuning uchun 9 oylik dekret ta’tilidan keyin ishga qaytdim. Men — savdo bo‘yicha menejerman, baxtimga ish jadvalim moslashuvchan edi. Muhimi, ishxonada endi farzandim borligini tushunishdi: tez-tez xizmat safarlari yoki ortiqcha soatlar mumkin emas edi. Ularning tushunishi menga onalik va kasbni birlashtirishda juda katta yordam berdi. Aks holda ancha og‘ir bo‘lardi. Shuningdek, «hozir eplay olmayman» deyishni o‘rganish ham — zaiflik emas, balki yangi ko‘nikma ekanini tushundim.
Farzand kutayotganlarga maslahat: byudjetni sovuqqonlik bilan hisoblab chiqing va «zaxira» qo‘shing. Bolalar juda tez ulg‘ayadi: bugun oyoq kiyimi zo‘rg‘a sig‘adi, ertaga esa kichik bo‘lib qoladi. Shuning uchun asosiy kiyim-kechakni olib, zarurat tug‘ilganda almashtirish qulayroq. Do‘stlar yoki qo‘shnilar bilan bolalar kiyimlarini almashish ham katta yordam beradi, ular baribir tezda kichrayib qoladi. Aslida, bolalarga buyumning narxi emas, ularning o‘ynashi muhim. Shuning uchun eng qimmat o‘yinchoqlar yoki brendli kiyimlarni olish shart emas.
Eng asosiysi — o‘zingizni unutmaslik. Uyqu va sog‘liq — bu hashamat emas, zarurat. Agar rejimdan chiqib ketsangiz, asta-sekin qaytishga harakat qiling: qo‘shimcha bir soat uxlash, sayr qilish yoki kechiktirib yurgan tibbiy ko‘rikka borish. Do‘stlaringiz yoki buvijonlarga murojaat qiling. Ba’zida baribir o‘zingizni aybdor his qilasiz, lekin aybdorlik — yomon yo‘lboshchi. Yodingizda tuting: barqaror ona — barqaror uy va bola. Buni eslasangiz, moliya, ish yoki oddiy maishiy qarorlarni qabul qilish ancha osonlashadi.
«Muhimi — kelishuv topish va o‘zingni chetga tortmaslik: bolalar tez ulg‘ayadi, yordam esa yoningizda»
Meni doim bolalar o‘rab olgan: avvaliga maktabda dugonam bilan bolalar bog‘chasida ko‘ngillilik qilardik, keyin singlim tug‘ildi. Shu bois o‘zimning ham bolalarim bo‘lishini doim istardim. Qo‘rquv yo‘q edi. Katta qizlarim tug‘ilganda, aksincha, bu meni pedagogika sohasida kasb tanlashga ilhomlantirdi.
Bolalarning ehtiyojlariga moslashishga to‘g‘ri keldi. Boshida qiyin edi, keyin esa qabul qilasan va ortiqcha o‘ylamaysan.
Mening kun tartibim ko‘p o‘zgarmadi: bolalar ertalab uyg‘onishadi, men ham doim ertalab turardim. Kundalik odatlarim esa yaxshilandi: bolalar bilan ko‘proq sayr qilaman, ijodiy mashg‘ulotlar orqali ilgari o‘zimda bo‘lmagan ko‘nikmalarni kashf qildim.
Turmushdagi munosabatlar ham o‘zgarmay qolmaydi — bu sir emas. Muhimi — kelishuv topa olish. Agar vazifalarni turmush o‘rtog‘ingiz bilan bo‘lishsangiz, maishiy yumushlar munosabatlarni yemirmaydi. Bizda ham bu darhol emas, ammo asta-sekin yo‘lga qo‘yildi.
Bola deyarli barcha vaqtingizni oladi. Agar bir nechta farzandingiz bo‘lsa, bundan ham ko‘proq. Yaxshisi — yordamchilar borligi: mening oilamda katta farzandlar kichiklarga qarashda ko‘maklashishadi. Imkoniyat bo‘lsa, qarindoshlar yoki dugonalardan yordam so‘rash kerak, o‘zingizni chetga tortmaslik zarur. Masalan, dugonam qizimni bog‘chadan olib kelishi yoki to‘garakka olib borishi mumkin.
Bolalarga xarajatlar anchagina: gigiyena vositalari, mavsumiy kiyim-kechak, ovqatlanish. Lekin men farzandlarimni uzoq vaqt emizdim, bu esa osonlashtirdi. Shuningdek, bolalar xonasini jihozlash ham kerak bo‘ladi.
Shunday bo‘lsa-da, menimcha, farzandga moliyaviy hamda ma’naviy tayyorgarlik ko‘rish lozim. Do‘stlar, qarindoshlar bilan gaplashish, yosh ota-onalar uchun kurslarda qatnashish foydali. Lekin har bir oila o‘z yo‘lini topadi, ota-onalik sari eng qulay yo‘lni o‘zi kashf etadi.
Bola tugishdan oldin, kop tayyorgarlik korish kerak
Birinchidan ayol oz salomatligini tekshirishi kerak, kerakli vitaminlar va dorilar ichishi kerak
Keyin erkak ham tekshiruvdan otishi lozim, bola qanday bolishi unga bogliq birinchi orinda
Bola ostirish hozirda juda kop pul kerak, tugilishidan boshlab, ishga chiqishi qadar
Shunga bola tugishdan oldin, oylab koring, bu juda katta va muhim qadam
Lekin bolalar juda shirintoy bolishadi
Eh manam bola tugishni hoxlayman
Man uchun ona bolish eng kotta baxt
Bolani katta qilish uchun, oyiga kamida 1000-1500 dollar topish kerak
Bolalila bormi? Tanishilu
Ajoyib maqola! Farzandni dunyoga keltirish — bu nafaqat shodiyonadir, balki katta mas’uliyat ham. Siz yozgan tajribalarga murojaat qilgan tavsiyalar — moliyaviy rejalashtirish, sherik bilan ochiq suhbat, uyqu va sog‘liqqa etibor — ayniqsa muhim.
Ba’zi fikrlarim:
Ish va farzand tarbiyasi uyg‘unligiga erishish qiyin, lekin aytilgandek, “jamoa bo‘lish” usuli yordam beradi.
Jamg‘arma yoki “rezerv” pul saqlash g’oyasi — ayniqsa noaniq davrlarda — juda oqilona.
Yaqinlar va qo‘shnilar yordamiga murojaat qilishni rad etmaslik kerak — bu ko‘pchilik uchun katta tayanch bo‘lishi mumkin.
Eng muhimi: ona va bola sog‘ligi, ruhiy holati muvozanatda bo‘lishi lozim.
Rahmat, maqola uchun! Bu tavsiyalar yangi ota-onalar va farzand kutayotgan oilalar uchun katta qo‘llanma bo‘ladir.
Nozima zor yozibsiz
Juda qiziq va foydali maqola