Biznes rejaning an`anaviy ko`rinishi

Hozirgi kunda, mamlakatimizda tadbirkorchilik kilish imkoniyatlari kupaygan. Bu degani, endi bemalol o`z biznesimizni boshlashimiz mumkin deganidir. Tadbirkorlar esa muxim bo`lgan biznes rejani tuzishni bilishlari shart. Keling, birgalikda hozirgi kundagi an`anaviy biznes reja qanday ko`rinishda tuzilishi kerakligi ko`rib chiqsak:

I.  Titul varaq. Bunda loyihaning tasavvur eta olishga asos bo`ladigan ma`lumot beriladi hamda u quyidagi qismlarni o`zida aks ettiradi: Firmaning to`liq nomi; Mulkdorlar haqida ma`lumot; Taklif etilayotgan loyihaning qisqacha xarakteristikasi; Loyiha bahosi;

II.  Kirish qismi yoki rezyume. Bu bo`limning maqsadi investorni jalb qila oladigan taklifni berish hisoblanadi.

III.  Ish holatining tahlili. Bu bo`lim quyidagilarni tahlil etadi: kelasi davrdagi sotuv dinamikasi va uning oshib borish prognozi; narx shakllanishining tendentsiyasi, ya`ni baho darajasi va uning dinamikaasi; raqobatchilarning har tomonlama xarakteristikalari; xaridorlar xarakteristikasi; istiqbolli bozor imkoniyatlarini aniqlash.

IV.  Loyihaning mohiyati. Bu bo`limda loyihaning asosiy g`oyasi ko`rsatilib, quyidagilarga kengroq to`xtalib o`tiladi: Tadbirkorlar o`z oldiga quygan asosiy maqsadlar, ya`ni yangi ishni tashkil qilish, yangi mahsulotlar ishlab chiqarish, yangi bozorlarga chiqish, bozordagi ulushlarni kengaytirish; Salohiyatli talabni o`rganish; Ishlab chiqarish manbaining to`liq tavsiloti; Ishlab chiqarish jarayoni, litsenziya va tovar himoyasi; Firmaning xarakteristikasi; Loyihaning umumiy bahosi.

V.  Marketing rejasi. Marketing rejasi tovarni bozorga qay tartibda olib kirishdan iborat bo`lib, unda baho siyosati, bozor segmentlari kabilar chuqur tahlil etiladi.

VI.  Ishlab chiqarish rejasi. Ushbu bo`lim ishlab chiqarish jarayonida amalga oshiriladigan barcha masalalarni chuqur izoh etadi hamda quyidagi holatlarga keng e`tibor qaratadi: Ishlab chiqarish quvvati; Barcha texnologik jarayon; Marketing tadqiqotlariga asoslangan holda mahsulotni ishlab chiqarish va sotish hajmini belgilash; Jihozlar holatini yaxshilash; Ishlab chiqarishni xom-ashyo va materiallar bilan ta`minlash; Ish haqi to`lovlarini hisoblash; Ishlab chiqarish xarajatlari hamda mahsulot tannarxini hisoblash; Ishlab chiqarish maydonlarining ta`minlanganligini tekshirib chiqish.

VII.  Tashkiliy reja. Ushbu bo`lim investorga firma haqida to`liqroq ma`lumot beradi. Bo`limga quyidagi ma`lumotlar kiritilishi lozim: Firmaning haq-huquqlari; Aktsiyadorlar haqida ma`lumot, asosiy fond miqdori, oddiy va imtiyozli aktsiyalar miqdori; Boshqaruv organi, ishchi-xodimlar, ularning lavozimlari va majburiyatlari, ish haqi va rag`batlar haqida ma`lumot; Firmaning tashkiliy tuzilmasi, bo`lim va boshqarmalarning vazifalari hamda ularning faoliyati ustidan o`rnatilgan nazorat.

VIII.  Risklarni baholash. Ushbu bo`lim bozor sharoitida katta ahamiyat kasb etib, risklarni kamaytirishda investor, kreditor hamda hamkorlarning ishonchli munosabatlari asosiy o`rin tutadi. Bo`lim oldinga qo`yilgan maqsadlarga erishishda amalga oshirilgan risk tahlilidan iborat bo`ladi.

IX.  Moliyaviy reja va strategiya. Moliyaviy rejaning maqsadi faoliyat samaradorligini aniqlashdan iborat. Umumiy ko`rinishda bo`lim o`zida quyidagilarni mujassamlashtiradi: Foyda va zararlar to`g`risida hisobot; Pul tushumlari balansi; Aktiv va passivlarning balans prognozi; Zarar keltirmaslik tahlili; Moliyalashtirish strategiyasi.

Biznes reja tuzish uchun keltirilgan yuqoridagi misol, kelajakda biznes va tadbirkorlik yo`lini tanlagan yoshlarimiz uchun biznes rejalarini tuzishda yordam beradi degan umiddamiz.