Nega odamlar baxtdan yig’laydilar?

29 Iyul 2024 Oqish: 3 daqiqa 118 komment

Yoqdi: 260

Ko’z yoshlari birinchi navbatda g’azab, umidsizlik yoki qayg’u kabi his-tuyg’ular bilan bog’liq. Ammo ko’p odamlar, ehtimol siz ham, baxt, quvonch yoki shodlik kabi ijobiy his-tuyg’ularni boshdan kechirganda yig’lagansiz. Bu mutlaqo normal va juda keng tarqalgan. Besh qit’aning 19 davlatida o’tkazilgan tadqiqotda, ishtirokchilarning 68 foizi quvonchli va ijobiy voqealar sababli ular yig’lab yuborganini tan oldi.

Fan baxt ko’z yoshlarini qanday tushuntiradi

Olimlar uzoq vaqtdan beri nima uchun biz nafaqat qayg’udan, balki baxtdan ham yig’layotganimizni tushunishga harakat qilishdi. Va o’nlab yillar davomida olib borilgan tadqiqotlar natijasida ular bir nechta nazariyalarni ishlab chiqdilar.

Bizda bostirilgan his-tuyg’ular bor

Ushbu nazariyaga ko’ra, odamlar xursand bo’lganlarida yig’laydilar, chunki ular ichida qayg’u bor. Ammo bu deyarli 70 yil oldin paydo bo’lgan eng dastlabki tushuntirishlardan biri bo’lib, ko’plab zamonaviy tadqiqotlar buni rad etadi.

Ko’z yoshlari tananing holatini tartibga solishga yordam beradi

Insonning barcha ko’z yoshlarida fermentlar, lipidlar, elektrolitlar va metabolik mahsulotlar bor. Ammo hissiy ko’z yoshlarda boshqa turdagi ko’z yoshlarda uchramaydigan va stress ostida organizm tomonidan ishlab chiqariladigan elementlar mavjud.

Olimlarning ta’kidlashicha, stress gormonlarining chiqarilishi tananing optimal fiziologik va hissiy parametrlarini saqlash uchun mas’ul bo’lgan gomeostaz jarayonlarini tartibga solishga yordam beradi. Shuningdek, ular sizni tinchlantirishga va kayfiyatingizni muvozanatlashga yordam beradi.

Biz zaifligimiz va odamlarga yaqinlashish istagimizni ko’rsatamiz

Ko’z yoshlari inson zaifligini ko’rsatishning bir usuli bo’lishi mumkin. Baxtli yoki qayg’uli voqea tufayli yig’laganimizda, biz boshqalarga ularning hamdardligiga muhtoj ekanligimizni ko’rsatamiz. Olimlarning fikricha, ko’z yoshlari insonning boshqa odamlar bilan ijtimoiy aloqalarni o’rnatish usulidir.

Biz his-tuyg’ularimiz oldida kuchsizlikni his qilamiz

Ushbu nazariya mualliflari har qanday ko’z yoshlari umidsizlik, nochorlik va taslim bo’lish istagi tufayli paydo bo’lishini taxmin qilishadi.

Bir tomondan, biz baxtili lahzalarda yig’laymiz, chunki biz uning o’tkinchiligini tushunamiz va barchasi tugashi bilan biz umidsizlikni kutamiz. Boshqa tomondan, bu salbiy his-tuyg’ularning kechikishi bo’lishi mumkin, chunki quvonchli daqiqalarda biz o’tmishdagi o’zgarishlarini eslaymiz va ular bilan kurashishga harakat qilamiz.

Bu kuchli his-tuyg’ularni yengishning bir usuli

Kuchli his-tuyg’ularni boshdan kechirganimizda, quvonch, umidsizlik yoki g’azab bo’lsin, ko’z yoshlari deyarli muqarrar. Va biz har doim o’zimizga yig’lashga ruxsat bermasak ham, biz yig’lamoqchi bo’lganimizni his qilamiz.

Ba’zi tadqiqotchilarning fikriga ko’ra, biz chuqur va o’tkir tajribalarni shunday yengamiz. Ba’zida bizning his-tuyg’ularimiz haddan tashqari bo’ladi va biz yig’laganimizda, biz ulardan qutilishga harakat qilamiz. Ya’ni, ko’z yoshlarimiz ba’zi his-tuyg’ularimizdan xalos bo’lishga imkon beradi.

Nima uchun yig’lash siz uchun yaxshi?

Baxt ko’z yoshlari ham, qayg’u ko’z yoshlari ham aqliy va jismoniy sog’lig’imizga foydali ta’sir ko’rsatadi:

Stress darajasini kamaytirishi mumkin.
Ular ko’zlarning holatiga ijobiy ta’sir ko’rsatadi, go’yo biz ularni ichkaridan yaxshilab yuvib tashladik, chunki ular tarkibida mikroblarga qarshi xususiyatlarga ega bo’lgan lizozim mavjud.
Ular quvonch yoki og’riq sabab bo’lishidan qat’i nazar, sizning kayfiyatingizni yaxshilaydi.
Hech bo’lmaganda bolalarda sog’lom uyquni targ’ib qiladi. Tadqiqotlar shuni ko’rsatadiki, yotishdan oldin yig’lagan chaqaloqlar keyin yaxshiroq uxlashadi.