Mana hozirda ushbu maqolani o’qiyapsiz? Siz o’qiyotganda nima qilyapsiz? Ehtimol, siz o’tiribsiz. Zamonaviy odamlar kuniga 13 soatgacha o’tirishadi va taxminan 8 soat uxlaydilar. Bu taxminan 21 “o’tirish” soatni tashkil etadi. Uyga ishdan yoki o’qishdan qaytib kelganingizda, siz sevimli televizorni tomosha qilishingiz yoki ijtimoiy tarmoqlarda bir kun o’tkazib yuborgan yangiliklarni izlash uchun divanda o’tirasiz. Uzoq va charchagan kundan keyin nima qilishingiz mumkin, qanday qilib dam olish kerak? – deb so’rashingiz mumkin. Aslida, o’tirish o’lim xavfini oshirar ekan. Agar kamdan-kam hollarda sport zaliga kirsangiz ham, bu har doim ham yetarli emas.
- Sizning ishingizni ayblash osonroq
O’tmishga qaytib boraylik. 1960-yilda ishlarning deyarli 50 foizi yuqori va o’rta darajadagi jismoniy faoliyatni talab qilgan. Hozirgi vaqtda bu foiz 20 ga teng, ya’ni ishlarning 80 foizi butunlay yashash uchun mo’ljallangan yoki juda kam jismoniy harakatlar talab qiladi. Ko’pchiligimiz ish kunini stul va stollarga yopishgan holda o’tkazamiz va jismoniy faoliyat klaviaturada barmoqlarning harakati bilan cheklangan.
- Qancha ko’p o’tirsangiz, shuncha o’limga yaqin bo’lasiz
Tasavvur qiling kuniga olti soatdan ortiqroq o’tirish, erta o’lim xavfini sezilarli darajada oshiradi. Ikki soat davomida o’tirganingizdan so’ng, xolesterin 20% ga kamayadi. Har haftada ikki marotaba sport zaliga borish bu sonni qaytaradi deb o’ylashingiz mumkin, bu raqamlarni eslab qoling va ularni taqqoslang: biz kuniga 21 soat o’tiramiz. Buni tushunish uchun kuchli matematik bo’lishga hojat yo’q 2 son 21 dan ancha kam bo’lishini va bu hech qanday kompensatsiya qilmaydi. Hali ham o’tirish tarzi bizga og’irlikni oshiradi. Bu lipoprotein lipaz (LPL) deb ataladigan fermentning faolligini pasaytiradi, bu yog’ yo’qilishiga yordam beradi.
- O’rningizdan turib, cho’ziling
Imkon qadar ko’proq jismoniy faollikni oshiring va harakatlaning.
- Joyda turish, o’tirishdan ko’ra energiyangizni ko’proq oshiradi. Oddiy yurish, energiya darajasini taxminan 150% ga oshiradi!
- Liftni zina bilan almashtiring.
- Agar telefonda suhbat qilish yoki uzoq xabarlar yozishni xohlasangiz, ushbu faoliyat davomida turing va yurishingiz mumkin.
- Ko’proq suv ichish! Shunda tez-tez hojatxonaga borishni xohlaysiz va bu harakatdir.
- Ofis yoki uy atrofida turib va yurishingizni eslatuvchi soatli signalni o’rnating.
- Agar doimiy ishda o’tirsangiz, stolning imkoniyatini ko’rib chiqing, u yerda siz o’tirishingiz shart emas, lekin turing.
- Agar siz hamkasbingiz bilan suhbatlashmoqchi bo’lsangiz, unga xat yozmang, keyingi xonaga boring va shaxsan gaplashing.
- Qo’shimcha ilhom sifatida, o’zingizning qadamlaringizni kunlik hisoblash va o’zingizning sog’lig’ingiz uchun qancha vaqt ketishini bilish uchun maxsus ilovalardan foydalaning. Jismoniy faol odamlarning ko’pchiligi kuniga taxminan 5000 qadam yurishadi va 300 daqiqadan kamroq muddat o’tirishadi. O’zingizga maqsad qo’ying.
Badaningizni va hayotingizni saqlang, har kuni bir necha qo’shimcha qadam va harakatlar qiling! Taxminan uch hafta ichida odat tusiga kiradi: siz yurishingiz va har qachongidan ham ko’proq harakat qilishingiz kerak! Buning uchun tanangiz ham sizga minnatdorchilik bildiradi.