Microsoft korporatsiyasi Majorana 1 deb nomlangan topologik o‘tkazgichlardan foydalangan holda insoniyat tarixidagi birinchi kvant chipini taqdim etdi

Topologik o’tkazgich – bu qattiq, suyuq va gazdan tashqari moddaning yangi holatiga ega bo’lgan ilgari mavjud bo’lmagan material turi. Microsoft uni yaratishga 17 yil sarfladi.

Topologik o’tkazgichlarning afzalligi shundaki, ular tokni yo’qotishlarsiz o’tkaza oladi va kvant ma’lumotlarini xatolardan himoya qiladi. Bu termodinamika va elektrodinamika qonunlarining ayrim cheklovlaridan tashqariga chiqadigan noyob xususiyatlarga ega barqaror kubitlarni yaratishga imkon beradi. Bularning barchasi kengaytiriladigan va samarali kvant kompyuterlarining paydo bo’lishining kalitidir.

Bunday million kubitli kvant kompyuterlari bizning dunyomizni butunlay o’zgartiradigan muammolar va vazifalarni hal qila oladi. Masalan, murakkab biologik va kimyoviy jarayonlarni bashorat qilish – bu tibbiyot, ekologiya va boshqalarda yangi ufqlarni ochadi, shu jumladan davolab bo’lmaydigan kasalliklarga qarshi kurash vositalarini yaratish.

Va bu vazifalar ilgari taxmin qilinganidek, o’nlab yillar ichida emas, balki yillar davomida hal qilinadi. Klassik kompyuterlar buni amalga oshirish uchun ming yillar kerak.

Olimlarning ta’kidlashicha, topologik o’tkazgichlar 20-asrda yarim o’tkazgichlarning yaratilishi bilan taqqoslanadigan fundamental kashfiyotdir.